Αυτό θα πεί "αγάπη συζύγων"

Θυμούνται ασφαλώς οι σύζυγοι τη χαρούμενη και ευλογημένη ημέρα του γάμου τους. Όλα τότε ήταν όμορφα και ωραία. Στιγμές ανεπανάληπτες γι΄ αυτούς. Στο βάθος του ορίζοντα ρόδιζε ένα ελπιδοφόρο μέλλον. Μια ιδανική συζυγία. Άστραφτε από χαρά το πρόσωπο τους, καθώς δεχόντουσαν τις ευχές των συγγενών και φίλων για την καινούργια ζωή.

Μα, τη ζωή δεν την κάνουν ευτυχισμένη οι ευχές, όσες κι αν είναι και από όποιους κι αν προέρχονται. Ούτε φυσικά τα υλικά αγαθά, τα χρήματα και οι θέσεις. Πολύ περισσότερο οι υποσχέσεις μεταξύ των συζύγων που δίδονται με ευκολία. Στην αρχή υπόσχονται πολλά και οι δυο. Ο καθένας λέει πως θα είναι αφοσιωμένος στον άλλο για πάντα και θα του ανήκει ολοκληρωτικά σ΄ όλη του την ζωή.

Παρόλα αυτά δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που τα πράγματα γρήγορα μεταβάλλονται. Ξαφνικά ξεσπά η μεγάλη μπόρα στην οικογένεια των ολίγων μηνών, καμιά φορά και ολίγων ημερών. Συμφορά στο σπίτι. Από κάποια μικρή σπίθα άναψε μεγάλη πυρκαγιά. Από εκεί και πέρα αρχίζουν τα δράματα και οι δοκιμασίες. Και διερωτώνται οι συγγενείς, οι φίλοι και οι γνωστοί : « Γιατί? Μα, πώς? Αυτό το ταιριασμένο ζευγάρι, το ευτυχισμένο, το ζηλευτό με τις καλύτερες προϋποθέσεις, τώρα κλυδωνίζεται » ?

Δεν πρέπει να διαφεύγει στους συζύγους ότι η ευτυχία δεν στηρίζεται σε πράγματα εφήμερα. Αυτά παρέρχονται τόσο εύκολα. Στηρίζεται στην αγάπη την γνήσια και ανυπόκριτη. Στην αγάπη χωρίς υπολογισμούς και κρατούμενα. Στην αγάπη που πρέπει να υπάρχει και από τα δυο μέρη. Αυτή η αγάπη με την αίγλη και την ομορφιά της ενώνει αδιάσπαστα τους δύο σε «σάρκα μια». Συσφίγγει δεσμούς. Κάνει τη ζωή χαριτωμένη. Δίνει περιεχόμενο στον εσωτερικό άνθρωπο. Εξουδετερώνει εχθρούς. Φωτίζει σε έργα « ευποιίας και κοινωνίας ». Οδηγεί τους συζύγους στην ίδια επιδίωξη, στον αυτό σκοπό, το ίδιο ιδανικό. Η αγάπη είναι δύναμη. Είναι η βασικότερη χριστιανική αρετή. Πάνω στην αγάπη στηρίζεται η θρησκεία του Εσταυρωμένου.

Την αρετή της αγάπης που θεμελιώνει τη χριστιανική οικογένεια τονίζει πολύ και ο απόστολος Παύλος στο αποστολικό ανάγνωσμα του μυστηρίου του γάμου. Δεν συνιστά απλώς μεταξύ των συζύγων την αγάπη, αλλά και το μέτρο και το βάθος αυτής. « Οι άνδρες αγαπάτε τας γυναίκας εαυτών, καθώς και ο Χριστός ηγάπησε την Εκκλησίαν και εαυτόν παρέδωκε υπέρ αυτής ». Όχι απλώς να φροντίζει και να μεριμνά για τα υλικά πράγματα που την απασχολούν. Η αγάπη προχωρεί περισσότερο. Στη θυσία. Να, ο τέλειος βαθμός της αγάπης. Και αυτό συμβαίνει γιατί η γυναίκα δεν αποτελεί κάτι το ξεχωριστό για τον άνδρα, είναι « οστούν εκ των οστέων του και σάρξ εκ της σαρκός του». Πώς λοιπόν μπορεί το ίδιο σώμα να μην ενδιαφερθεί, όταν πάσχει και υποφέρει κάποιο μέλος του ιδίου σώματος? « Είτε πάσχει εν μέλος, συμπάσχει πάντα τα μέλη», τονίζει ο ίδιος ο απόστολος.

Το ίδιο μέτρο ισχύει και για την αγάπη της συζύγου προς τον άνδρα της. Αυτός είναι η κεφαλή της. « Ο ανήρ εστί κεφαλή της γυναικός ». Γι΄ αυτό κοντά του αισθάνεται ασφάλεια, δύναμη, προστασία, τιμή. Επομένως οφείλει υπακοή και αγάπη. « Αι γυναίκες τοις ιδίοις ανδράσιν υποτάσσεσθε ως τω Κυρίω». Ορίζει και εδώ ο λόγος του Θεού το μέτρο της υπακοής και της αγάπης της συζύγου προς τον άνδρα της. Όπως ακριβώς πρέπει να υποτάσσεται στον Κύριο, τον Σωτήρα και Λυτρωτή. Αυτή την ολοκληρωμένη αγάπη πρέπει να έχουν μεταξύ τους οι σύζυγοι, γιατί θα ζήσουν μια ζωή ολόκληρη κάτω από την ίδια στέγη. Ο καθένας από αυτούς θα έχει τον χαρακτήρα του, τα ελαττώματα του και τις αδυναμίες του. Ασφαλώς δεν θα λείψουν τα πείσματα, οι εγωισμοί, οι ιδιοτροπίες, οι συγκρούσεις. Πότε από τον ένα και πότε από την άλλη θα δημιουργούνται συνεχώς αφορμές για παρεξηγήσεις και αντιθέσεις, για γκρίνιες και προστριβές.

Τι θα συμβεί αν δεν έχει σφυρηλατηθεί ανάμεσα τους η αγάπη? Οι αφορμές και οι αιτίες που θα δίδονται καθημερινά, θα κρατούν την οικογένεια σε διαρκή εκνευρισμό και σε συνεχή αναστάτωση. Θα συντριβεί η αρμονική ζωή. Θα σπάσει ο κρίκος της συζυγικής ενότητας. Θα ψυχρανθούν οι ενωμένες καρδιές και θα δημιουργηθούν ρήγματα στο οικογενειακό σκάφος με απρόβλεπτες συνέπειες. Και αν δεν φθάσουν στη διάλυση, η οικογένεια δεν θα έχει αρμονική ζωή, ηρεμία και κατανόηση.

Η αγάπη ανάμεσα στους συζύγους θα κάμει το έργο της στις κρίσιμες στιγμές. Θα προλάβει κάθε κακό. Είναι ανυπολόγιστη η δύναμη της. Επεμβαίνει και αποκαθιστά τη γαλήνη και την ησυχία. Σβήνει τις αναμμένες φωτιές. Εξουδετερώνει τα πείσματα και τις αντιθέσεις. Κατευνάζει τα πνεύματα. Ανέχεται και υπομένει τα ελαττώματα του άλλου. Επαναφέρει στο οικογενειακό περιβάλλον την ηρεμία και την γαλήνη. Δημιουργεί ένα κλίμα ευχάριστο για την πρόοδο και την ευημερία του σπιτιού.

Είναι ανάγκη λοιπόν επιτακτική, να εφαρμόζουν οι σύζυγοι την προτροπή του Παύλου « ανεχόμενοι αλλήλων εν αγάπη ». Πόσο θα είχε να ωφελήσει τη σύγχρονη οικογένεια η εφαρμογή αυτής της συμβουλής! Η αγάπη σκεπάζει με τον μανδύα της σφάλματα και αδυναμίες. Συγχωρεί πάντοτε. Γιατί ο χριστιανισμός δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια πλατιά και απέραντη αγάπη. Ο Παύλος μάλιστα την τοποθετεί ψηλότερα από την πίστη και την ελπίδα « Νυνί δε μένει πίστις, ελπίς, αγάπη, τα τρία ταύτα, μείζων δε τούτων η αγάπη ».

Δυστυχώς πολλές οικογένειες στην εποχή μας πάσχουν και δοκιμάζονται από την έλλειψη της αγάπης. Έχουν πολλές φορές άφθονα τα υλικά αγαθά, μα δεν έχουν το ένα, το μοναδικό, το θησαυρό της αγάπης. Δεν τους λείπει τίποτε, και όμως δεν τρώνε γλυκό ψωμί. Πολύ συχνά το όμορφο και ήρεμο οικογενειακό περιβάλλον μεταβάλλεται σε πεδίο συγκρούσεων. Κυριαρχούν οι εγωισμοί και οι αντιθέσεις, είναι παγωμένες οι καρδιές. Έτσι το σπίτι μοιάζει με σκοτεινή και υγρή φυλακή.

Είναι ανάγκη λοιπόν να καλλιεργηθεί μεταξύ των συζύγων η αγάπη. Να μείνει μόνιμη και σταθερή στις καρδιές τους, από την ημέρα του γάμου τους ως την τελευταία τους αναπνοή εδώ στη γη. Η ζωή τους τότε θα μοιάζει με την ζωή των αγγέλων. Η ενότητα που θα δημιουργήσει η αγάπη σε τούτη τη ζωή, θα συνεχιστεί και στον ουρανό. Αυτό εννοεί ο απόστολος του Χριστού όταν λέει « η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει ». Η Βασιλεία του Θεού δεν είναι τίποτε άλλο παρά κοινωνία αγάπης και επιβράβευση της αγάπης. Πιο πολύ ας προσέξουν την αγάπη όσοι υποσχέθηκαν πως θα ζήσουν για πάντα ενωμένοι. Δεν πρέπει τα λόγια τους να μείνουν γράμμα κενό. Πρέπει να γίνουν βίωμα και ζωή.

Και ας έχουν υπόψη τους ακόμη ότι πρέπει ν΄ αγαπιούνται όπως είναι. Ας αφήσουν τα όνειρα, τις φαντασιώσεις, τους οραματισμούς. Τέτοιος είναι ο σύντροφος της ζωής τους και όπως είναι καλούνται να τον αγαπήσουν. Εδώ ευρίσκεται το κλειδί της οικογενειακής ευτυχίας. Μακριά από ψευδαισθήσεις και χίμαιρες. Με άμεση επαφή προς την πραγματικότητα, με διαυγή κρίση θα σταθεί ο ένας στο πλευρό του άλλου και θα διαπλεύσουν τον ωκεανό της συζυγικής ζωής.

Όσοι και όσες είναι συνεπαρμένοι από ψευτορομαντισμούς των μυθιστορημάτων και των κινηματογραφικών έργων, εμπρός στην σκληρή πραγματικότητα τα χάνουν και απογοητεύονται. Η αντίδραση τους είναι κακή, αρρωστημένη, καταστρεπτική. Σαν να έπεσαν από τα σύννεφα. Και είναι φυσικό να πελαγοδρομήσουν και να καταποντισθούν. Και ο ένας λοιπόν και η άλλη είναι άνθρωποι της γής. Φέρνουν μαζί τους την ανθρώπινη ασθένεια και αδυναμία. Είναι ατελείς. Έχουν τα ελαττώματα και τις ελλείψεις τους. « Πτωχός ειμί εγώ και πένης » φωνάζει ο βασιλιάς και προφήτης Δαυίδ. Τέλειος δεν είναι ούτε ο ένας ούτε η άλλη. Ούτε υπάρχει άνθρωπος τέλειος , ιδανικός « καλός » πέρα ως πέρα. Και όπως ο καθένας ανέχεται τον εαυτό του παρά τις ατέλειες του, έτσι καλείται να κατανοεί και να ανέχεται και τον άλλο. Δεν είναι από άλλη πάστα ο άλλος.

«Μα τον περίμενα διαφορετικό. Τον ήθελα ευγενικό, με καρδιά ευαίσθητη, για να αγαπά και να συγχωρεί, να έχει δυνατή θέληση και ανωτερότητα ψυχής. Τον ονειρευόμουνα τρυφερό και ηρωϊκό συγχρόνως, να είναι ο δυνατός που να ξέρει τι πρέπει να θέλει και πως πρέπει να το αποκτήσει».

 Έτσι τον περίμενες. Μα, μήπως και εκείνος τέτοια και καλύτερη δεν σε περίμενε και εσένα? Επειδή δεν σε βρήκε όπως σε φανταζόταν, πρέπει να σε περιφρονήσει, να σε μειώσει, να απογοητευθεί? Όχι λοιπόν. Είναι ανάγκη και οι δυό σας να προσγειωθείτε, για να απαλλαχθείτε από πολλά λάθη και δάκρυα και πόνους. Να ζητήσετε, να κατανοήσετε τον «άνθρωπο» και τότε θα κατανοήσει ο ένας τον άλλον. Όχι με άλλο κριτήριο να κρίνετε τον εαυτό σας και με άλλο , με τέλειο κριτήριο, τον σύντροφο της ζωής σας.

Μάλιστα. Τον ίδιο γνώμονα να χρησιμοποιείτε και για τους δυό σας. Αυτό που συγχωρείς και ανέχεσαι στον εαυτό σου, να συγχωρείς και να ανέχεσαι και στον σύντροφο της ζωής σου. Και να αγαπήσετε ο ένας τον άλλο όπως είστε.

Θυμώνει εκείνος? Σου φέρεται με αποτομία και τραχύτητα? Σε πληγώνει με την αυταρχικότητα του ? Υπόμεινε τον. Μακροθύμησε στις αδυναμίες του. Αγάπησε τον έτσι όπως είναι. Και εργάσου. Με υπομονή, με καλοσύνη, με αγάπη, για να τον μαλακώσεις, να τον σμιλεύσεις. Με την πραότητα σου να τον βοηθήσεις σιγά σιγά να αντιληφθεί τις ανωμαλίες του χαρακτήρα του και να τις διορθώσει. Να γίνει και αυτός πράος, σύμφωνα με την παραγγελία του Κυρίου « Μάθετε απ΄εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία ».

Είναι νευρική η σύζυγός σου? Παρουσιάζεται πολύ ευαίσθητη? Δεν δέχεται υποδείξεις? Επιμένει να γίνει το δικό της? Μη λησμονείς ότι το πρώτο καθήκον σου είναι η ανοχή. Θα ανεχθείς τον χαρακτήρα της όπως έχει κι εκείνη υποχρέωση να ανεχθεί τον δικό σου. Αυτό μας συμβουλεύει και ο απόστολος. « Οφείλομεν ημείς οι δυνατοί τα ασθενήματα των αδυνάτων βαστάζειν και μη εαυτοίς αρέσκειν ». Και με προσοχή και αγάπη, με κατανόηση και ταπείνωση, με τέχνη και παιδαγωγικότητα που εμπνέει ο Μέγας Παιδαγωγός, ο Κύριος, θα ζητήσεις να την βοηθήσεις να απαλλαγεί από τις ιδιορρυθμίες του χαρακτήρα της.

Όσοι και όσες δεν κατόρθωσαν να εννοήσουν και τα άλλα σοφά λόγια του αποστόλου Παύλου « ανεχόμενοι αλλήλων εν αγάπη » , όσοι δεν ζητούν να καλλιεργήσουν τον εσωτερικό τους κόσμο με την ευαγγελική αλήθεια, αυτοί είναι φυσικό να επαναστατούν στις κακές εκδηλώσεις του χαρακτήρα των άλλων.

Τότε μεταξύ των συζύγων δημιουργείται σιγά σιγά κάποια ψυχρότητα, κάποια απόσταση, ένα πνεύμα ασυνεννοησίας που όλο και μεγαλώνει. Λείπει η συναίσθηση ότι ψυχικά και οι δυο είναι ασθενείς. Και ο ασθενής είναι φυσικό να παρουσιάζει τα ασθενήματα του. Μόνο η αγάπη και η ανοχή που εμπνέει ο Χριστός έχουν ριζική θεραπευτική δύναμη. Λείπουν αυτά? Τότε το ανδρόγυνο αυτό θα συντριβεί στους σκοπέλους των ανόμοιων χαρακτήρων. Αυτό το « ασυμβίβαστο» των χαρακτήρων τι άλλο είναι συνήθως παρά αυτό που περιγράψαμε.

Ας το προσέξουν λοιπόν οι σύζυγοι. Να μάθουν να αγαπούν ο ένας τον άλλον όπως είναι. Να μην ξενίζονται στις αδυναμίες και τα ελαττώματα του άλλου. Να τα αντιμετωπίζουν με μακροθυμία.

Η λέξη μακροθυμία περιέχει ανοχή, αοργησία, υπομονή, καλοσύνη και αγάπη. Όταν αυτά θέσουν ως οδηγό και ρυθμιστή της συμπεριφοράς τους ο ένας προς τον άλλον, τότε εκείνα που διαιρούν τους άλλους, αυτούς θα τους ενώνουν σφικτότερα, θα ευρίσκονται σε επαφή με την πραγματικότητα, θα εννοήσουν βαθιά ότι ο γάμος επιδιώκει και αυτό το σκοπό: Να γνωρίσουν τον « άνθρωπο », να γνωρίσουν ο ένας τον άλλον, για να είναι επιεικείς και πράοι και καλοί και για να συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο με την αλληλοβοήθεια.